Het zelfstandige naamwoord vleug hoort bij vliegen zoals scheut hoort bij schieten en goot bij gieten. De eigenlijke betekenis is dan ook: het vliegen, zowel gezegd van vogels als bijvoorbeeld van pijlen.
Vandaar de betekenis: snelle voortgang, aanval.In figuurlijke zin gaat vleug dan betekenen: de opvlucht, de verheffing. In oudere teksten wordt vleug ook gebruikt voor: opwelling en voor: opflakkering van het vuur. Thans is vooral het verkleinwoord vleugje nog van toepassing op een kortstondige verbetering, bijvoorbeeld van het weer, maar vooral van een aandoening, een ziekte. In zijn eertijds beroemde gedicht Het Haantje van de Toren spreekt De Génestet van: korte vleugjes van herstel. In meer literaire taal leest men: een vleugje parfum voor: een nauwelijks merkbare geurige luchtstroom.
