De hemelsbreedte is de afstand tussen twee punten, gemeten volgens de meridiaan. Thans spreekt men kortweg van breedte.
Afgeleid is het bijvoeglijk naamwoord hemelsbreed, zo breed, zo wijd als de hemel. Men gebruikt het woord voor het bepalen van een afstand en bedoelt dan: in een rechte lijn. Het Vlaams kent hiervoor het aardige hemelmate: naar de hemel gemeten. Maar bijna steeds treft men het woord aan in verbinding met het woord verschil of het woord onderscheid. Dan betekent hemelsbreed: zeer aanmerkelijk, zeer groot. Er was, zegt Hildebrand als hij vertelt hoe men koek moet plakken, een hemelsbreed onderscheid tussen de vrijer die Toosje en de vrijer die Truitje had uitgemonsterd.
