De oudste vorm van het woord is: hachtelijk, een afleiding van het zelfstandig naamwoord: hachte dat: risico, gevaar betekende en ook voorkwam in de zin van: gevangenschap. Het Duits kent in die betekenis: Haft met de bekende wisseling f-ch (gracht-Graft, kracht-Kraft).
Natuurlijk is er verwantschap met het werkwoord: hechten, dat in het Middelnederlands behalve: vastmaken ook betekende: gevangen nemen. Wij kennen nog: in hechtenis nemen. Ook: heft in de zin van: handvat, steel behoort tot de familie. Heftig: hevig, onstuimig daarentegen niet.
