Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 06-11-2024

DWARSAS

betekenis & definitie

(Fr.: axe transversal; Du.: Querachse; Eng.: quadrature axis), term uit de theorie van de elektrische machines, waarmee bij synchrone en gelijkstroommachines aangeduid wordt de richting van de bissectrices van de hoeken, die de hartlijnen van telkens twee naburige polen met elkaar maken.

In een tweepolige machine vallen de hartlijnen in elkaars verlengde, en is de dwarsas de richting loodrecht daarop; in een 2p-polige maken de hartlijnen van opeenvolgende polen met elkaar hoeken van 180°/p en zijn er meer richtingen, die aan de bovenstaande definitie voldoen; zij maken een hoek van 90°/p met de hartlijnen. Men noemt deze stand ten opzichte van de hartlijnen wel ‘elektrisch (eigenlijk ‘magnetisch’) loodrecht’. Bevat een elektrische machine een wikkeling, die zo is aangebracht dat de verdeling van het magnetische veld dat in de luchtspleet tussen de stator en de rotor ontstaat, als in deze wikkeling een stroom vloeit, symmetrisch is ten opzichte van de dwarsas(sen), dan zegt men dat de stroom in die wikkeling ‘magnetiseert in de dwarsas’, en men noemt een aldus verdeeld magnetisch veld een ‘dwarsveld’. Voorts zie Ankerdwarsveld; Gelijkstroommachine; Synchrone machine.

< >