Zo hard als een spijker

betekenis & definitie

vooral gezegd van iemand die niet afschuift, bij wie niets te halen valt, of die zijn schulden niet betaalt; ook wel van iem. die niets bezit. Het beeld is blijkbaar dat van een vrucht of een stof waaruit ook bij grote druk niets te persen is, waar geen vocht of sap in zit, waar niets uit komt. Dit is dan een verschuiving van de oudere betekenis die hard in deze uitdr. heeft, nl. die van gehard of onbuigbaar, zoals men nog bij Wolff & Deken leest (W. Leev. 7. 300): „De Zee maakt hard, en Jongens als spijkers”, en ook thans is deze toepassing nog bekend. In een dagblad uit 1978 was te lezen: „Hij is zo hard als een spijker. Laatst viel ie met z’n gezicht op de grond. Hij had een diepe snee, maar je hoort ’m niet”. In de eerstvermelde bet. is de uitdr. ook in het Engels bekend: „My landlord is as rich as a Jew and as hard as nails.” (B. Shaw, You never can tell 1).