Met St.-Jut(te)mis, als de kalveren op het ijs dansen

betekenis & definitie

scherts, omschrijving van: nooit (als tijdstip in de toekomst). St. Jutte is een niet voorkomende, verzonnen heilige; het laatste gedeelte der spreekwijze is er komisch aan toegevoegd. De mogelijkheid is ondersteld dat met St.-Jut(te)mis de gedenkdag der heilige Judith wordt bedoeld, daar in de middeleeuwen Jutte de liefkozende vorm was voor Judith. Deze gedenkdag valt op 17 augustus, zodat het begrip nooit dan wordt uitgedrukt door als de kalveren op het ijs dansen en dergelijke, wat zeker op die datum niet kan geschieden. In de 17de eeuw kwam ook zonder meer voor Sinte Juttemus, als uitroep van verbazing, maar ook als schertsende benaming voor een dwaze, arme, berooide vent, aan welke bet. eveneens herinnert de uitdr. het liedje van St.-Jutmus zingen, gezegd van iemand die in een onaangename toestand verkeert, er lelijk inzit. Daar in de 17de eeuw jut een dwaas betekent, zal men wel aan een schertsende afleiding van dit woord moeten denken en in St. Jutte een dier etymologische heiligen kunnen zien zoals in Sinte-Patie, sympathie, Sinte Reinuit, Sinte Luiaars, enz. Vgl. Fr. si le carême dure sept ans; à la (foire de) Saint-Jamais; à la semaine des trois jeudis; Hd. zu Pfingsten auf dem Eise; am Nimmermehrstag; Eng. when two Fridays corne together; at latter Lammas; when the devil is blind, enz.