Het is boter aan de galg

betekenis & definitie

het is vergeefse moeite, nl. te trachten met hem of haar iets te bereiken, hem of haar te beteren; het is de Moriaan gewassen. Aan betekent hierin tegen; voorheen en nog thans gewestelijk bekend in de vorm het is boter aan of tegen de galg gekletst. De uitdr. is nog niet afdoende verklaard; misschien berust zij alleen op associatie van boter als iets kostelijks met de galg als laatste stadium in een mislukte levensloop; hangt men eenmaal aan de galg, dan is er niets meer aan te doen. dan helpt geen boter (waarmee men alles smakelijk kan maken) meer om dit lot te verbeteren. Denkbaar is nog de volgende verklaring: voor het hangen van een veroordeelde moest nieuw touw gebruikt worden. Daar dit moeilijk schuift moest het, om de strik goed te doen lopen, ingevet worden, en het zou zonde zijn daarvoor boter, het duurste spijsvet te gebruiken. Bij deze verklaring past echter galg niet goed; men zou dan eer (galge)strik verwachten. Fr. c’est un emplâtre sur une jambe de bois; Hd. da ist Hopfen und Malz verloren; da ist Chrisam und Taufe verloren; in het Eng. geen nabijkomend equivalent.