Etter en bloed zweten
Duizend angsten uitstaanEtter en bloed zweten
Duizend angsten uitstaan. Hoogstwaarschijnlijk houdt de zegswijze verband met de geschiedenis van Jezus in de hof van Gethsemané, waarover we in Luc. 22 : 44 lezen: ‘En in zware strijd zijnde, bad hij...Lees meer
Goed en bloed veil hebben
Zijn eigendommen en leven beschikbaar stellen voor een bepaald doelHartebloed kosten
Letterlijk: bloed uit het hart. Figuurlijk: het edelste, beste. Zo zei Schumann van zijn composities: ‘Herzblut ist dabei’, d.i.: het heeft mij hartebloed gekostEr uitzien als melk en bloed
Een zeer gezonde kleur hebbenEr uitzien als melk en bloed
Het wit (van de melk) en het rood (van het bloed) in onderlinge samenhang zijn tekenen van schoonheid. Het beeld is reeds oud. In het sprookje van Machandelbaum zucht de moeder, als zij zich bij het s...Lees meer
Het gaat van sas en bloed
Dit is een vergroeiing van ‘sassenbloed’, en dit weer een verbastering van: ’s harten bloed, het kostelijkste wat een mens heeft en geven kan. De uitdrukking wil zeggen: het geld komt met moeite bij e...Lees meer
Iemands tranen drogen
Iemand troostenBittere tranen schreien
Bestaan er ‘bittere’ tranen? Ten spijt van dichters en romanschrijvers, die ze als retorisch beeld gebruiken, moet deze vraag ontkennend beantwoord worden. Tranen bestaan uit 99% zuiver water, 0,2% ei...Lees meer
Hete tranen schreien
Ook de temperatuur van tranen is niet zo hoog als ze hier gesuggereerd wordt. Maar de bedoeling is: een groot verdriet of groot berouw hebbenIn tranen baden
Ook dit is weer een dichterlijke overdrijving. Ze bedoelt: een grote stroom van tranen vergieten, diep bedroefd zijnIn tranen uitbarsten
Ook hier had men beter kunnen spreken van: in huilen uitbarsten. De bedoeling is: beginnen te huilende kraag kosten
dat roekeloze avontuur kostte hem de kraag: hij kwam erbij om het leven.Koken moet kosten
Je moet wat uitgeven om het goed te hebbenKoken moet kosten
Voor alles wat men wil eten of drinken heeft men geld nodigKoken moet kosten
Voor de huishouding is geld nodig; zo ook voor ’t bestuurKoken moet kosten
van ’t landDe hals kosten
Letterlijk: kans hebben onthoofd te worden. Overdrachtelijk: er het leven bij inschieten. Van zaken: verlies lijdenHet hoofd kosten
Letterlijk: onthoofd worden. Figuurlijk: in een bepaalde zaak een catastrofaal verlies lijden. Meestal zegt men: Dat kan me de kop niet kosten, dwz.: zoveel nadeel zal ik er niet van ondervindenDe kraag kosten
‘Kraag’ is hier voor: hals, en dit weer voor: hoofd. Derhalve: het hoofd kosten (onthoofd worden). Figuurlijk: zeer nadelige gevolgen van iets ondervindentranen met tuiten schreien
hij schreide tranen met tuiten, toen hij viel: hij schreide dikke tranen toen hij viel, maar zo erg was het heus niet.In zijn tranen baden
Diep bedroefd zijn, een stroom van tranen vergietenTranen met tuiten huilen
Dit geeft een overdreven rouwmisbaar, een buitensporig huilen te kennen. En daar men het van kinderen zegt, die om een kleinigheid kunnen huilen, alsof ze een groot verlies hadden geleden, wordt het a...Lees meer
Tranen met tuiten huilen
Volgens anderen zou deze lezing niet kloppen, omdat men dan zou moeten spreken van: tranen in of bij tuiten huilen (zoals men ook spreekt van: water bij liters drinken). Volgens dezen is de zin der ze...Lees meer