Effectmeting stelt bij het maken van keuzes in het toezicht de mate van waarneembare verandering bij de onder toezicht staande ten gevolge van het toezicht centraal.
Bij de rijksinspecties is sprake van een omslag in het denken, die verwoord kan worden als ‘van activiteit naar effectiviteit’. Het gaat niet om de inspanning, maar om het effect van het toezicht. Dat effect kan worden geformuleerd in termen van betere naleving van wet- en regelgeving of betere kwaliteit van een publieke taak, dan wel in termen van minder overtredingen of minder overlast. Hoe specifieker het beoogde effect is benoemd, des te scherper kan het toezicht worden vormgegeven en des te beter kan gedurende de uitvoering of achteraf worden bepaald in welke mate het doel is bereikt.
Dat laatste gebeurt door effectmeting. Effectmeting is een middel om de effecten van een aanpak inzichtelijk te maken en om de toezichtaanpak, daar waar nodig, te verbeteren. Met effectmeting worden in elk geval de directe effecten (normnaleving) van toezicht zichtbaar gemaakt en zo mogelijk ook de maatschappelijke effecten van toezicht (bijvoorbeeld veiligheid).
