Gezegden

Riemer Reinsma (1998)

Gepubliceerd op 06-08-2022

KOP VAN JUT

betekenis & definitie

Iemand die als KOP VAN JUT dient, is niet te benijden, hij of zij is een zondebok.

Het gezegde dateert uit de negentiende eeuw. Hendrik Jacobus Jut was een beruchte moordenaar. In 1872 Jut was toen 21 jaar — pleegde hij in Den Haag een dubbelmoord, namelijk op mevrouw W.Th. van der Kouwen-ten Cate en haar dienstbode H. Beeloo. Hij werd in 1876 veroordeeld tot levenslange tuchthuisstraf, maar stierf al in 1878 aan een ziekte.

De moord maakte veel indruk, en mobiliseerde heel wat haatgevoelens. Op de kermissen verscheen dan ook al gauw een nieuwe attractie in de vorm van een machine waarop het publiek zijn kracht kon testen. Je sloeg zo hard mogelijk op een pin, zodat er een patroon ontplofte, met als gevolg dat een gewicht langs een paal omhoogvloog. Tegenwoordig wordt de uitdrukking kop van Jut meestal figuurlijk gebruikt. Het betekent dan ongeveer hetzelfde als ‘zondebok’, iemand die altijd overal de schuld van krijgt.

< >