Compensatie

betekenis & definitie

(compensatio, het tegen elkander afwegen), vereffening, wederzijdsche opheffing van twee even groote, doch in tegengestelde richting werkende krachten. In de ziektekunde, opheffing eener stoornis door toeneming of wijziging eener werking op een andere plaats, meestal gebezigd bij klepgebreken van het hart; de gevolgen eener vernauwing der aorta worden „gecompenseerd” door versterkten spiergroei van de linker hartekamer. C.-methode (Poggendorff), meting van een electromotorische kracht door vergelijking met een bekende andere kracht, die, in tegengestelde richting werkend, in den stroomkring wordt ingeschakeld, en welke men gemakkelijk kan versterken of verzwakken (bijv. door de shunt-methode, zie ald.). Zijn beide krachten gelijk, dan wordt de stroomsterkte (gemeten met een galvanometer) nul, vandaar ook de naam „nulmethode”. C. stoornis, stoornis, ontstaan doordat de compensatie tekortschiet, bijv. stuwing, cyanose, verschijnselen van den kant der hersenen en longen bij compensatiestoornis (syn. decompensatie, een niet aanbevelenswaardige uitdrukking) van het hart.