Wittem - gem. in Z.-Limburg, van Simpelveld tot de Belgische grens; 3571 H.A., meest heuvelachtige grond met Limb. klei bedekt; op enkele plaatsen komen secundaire gronden aan de oppervlakte. Langs de Geul, de Selzer- en Eiserbeek ligt klei. De gem. telt 4300 inw., die van landbouw leven ; zij bevat de dorpen Mechelen, Eis en Epen, benevens een 30-tal buurten, waaronder W. en Kartiels. Zij is gevormd uit het oude graafschap W. en de heerlijkheden Epen en Kartiels.
Het buurtje W. ligt 11/2 K.M. ten O. van Gulpen aan de Geul, met 150 inw.; het heeft een beroemd klooster der P.P. Redemptoristen. Het slot van de graven van W. is vervallen. In 1135 wordt de plaats als Witham vermeld. Naar aanleiding der vele Romeinsche vondsten, houdt men het voor het Atuatuca der Romeinen.