Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 17-01-2019

Vloeibare lucht

betekenis & definitie

Vloeibare lucht - is sinds een tiental jaren van een laboratorium-curiositeit geheel en al tot een product van chemische grootindustrie geworden. Voor de vervaardiging komen het meest in aanmerking groote apparaten van Linde, gebaseerd op de inwendige arbeidsprestatie, en app. van Claude met uitwendigen arbeid. Die van Linde werken meestal met drievoudige compressie. De lucht wordt gecomprimeerd tot 200 atm., gedroogd door condensatie bij lage temperatuur of met calciumchloride, bevrijd van koolzuur met behulp van gebluschte kalk of natriumhydroxyd, en passeert dan een condensatieapparaat als boven beschreven.

Daarnaast wordt de geëxpandeerde lucht nog bovendien gekoeld met behulp van vloeibare ammoniak, waarvoor een complete condensatieinrichting in het toestel is opgenomen. Een installatie voor 100 L. vl. l. per uur verbruikt ongeveer 200 P. K. en 15 M.s koelwater per uur. Het Claude-toestel, waarin bewegende deelen op de lage temperatuur der vl. l. voorkomen, heeft langen tijd te kampen gehad met de ernstige moeilijkheden in verband met de smering. Thans loopen de draaiende deelen in leeren kragen, waardoor smering overbodig is geworden, en concurrentie met de Linde-toestellen mogelijk is geworden. Als voordeelen heeft het aan te wijzen een lageren arbeidsdruk (40 atm.), dus goedkooperen compressorbouw, en een snellere werking. Ook is het krachtverbruik kleiner, daarentegen de werking nog niet zoo bedrijfszeker als bij het Lindetoestel.

De vervaardiging van vl. l. neemt voortdurend grootere uitbreiding aan; verreweg de grootste hoeveelheden worden direct na de bereiding weer gefractionneerd gedestilleerd, en daardoor gescheiden in de drie hoofdbestanddeelen der l., n.l. stikstof, zuurstof en argon, drie gassen, welke alle in voortdurend stijgende mate in de industrie worden gebezigd, zuurstof o. a. voor het autogeen lasschen en snijden en in andere zuurstofbranders (kalklicht, knalgasbranders), stikstof voor de hoogst belangrijke processen der stikstofbindings-industrie, argon voor de vulling van halfwattlampen. Voor de gebezigde toestellen bij de gefractionneerde destillatie: zie VLOEIBARE ZUURSTOF (Suppl.).

Daarnaast wordt vl. l. nog in kleine hoeveelheden als zoodanig gebezigd, hetzij voor zeer energische afkoeling, of voor ontploffingsdoeleinden, waartoe zemelen er mede worden gedrenkt. Hiervan worden patronen gevormd, welke electrisch worden ontstoken. Een bezwaar tegen het industrieel gebruik van vl. l. is nog steeds het feit, dat het voor eenigszins uitgebreide toepassingen ter plaatse zelf moet worden vervaardigd. Vooral Engelsche firma’s hebben zich daarom met veel succes gewijd aan de constructie van kleine apparaten (systeem Hampson van de British Oxygen Cy.).

< >