Todi (jacopone da) - Italiaansch dichter van godsdienstige liederen („laudi”), geb. te Todi (1230 ?), gest. 1306. Zijn eigenlijke naam is Jacopo Benedetti. Tot zijn veertigste jaar ongeveer leidde hij een mondain leven. De dood van zijn vrouw vervulde hem met zulk een wanhoop, dat hij er zijn geestelijk evenwicht door verloor.
Hij begon zich zoo in ’t openbaar te vernederen, dat zijn medeburgers hem bespotten. Een jaar of tien later trad hij als leekebroeder tot de Franciscaner-orde toe. Nadat er onder de broeders ernstige verdeeldheid ontstaan was, begon hij heftig tegen paus Bonifacius VIII te keer te gaan, als gevolg waarvan hij in de gevangenis werd geworpen. Na ongeveer zes jaar, toen Benedictus XI paus werd, kreeg hij zijn vrijheid terug. Gedurende de laatste periode van zijn leven heeft J. hartstochtelijke ,,laudi’’ geschreven, waarin hij bezingt, wat hij zelf zijn „heiligen waanzin” noemt. Er spreekt groote liefde voor God en een ziekelijk verlangen naar boetedoening uit. Enkele van deze „laudi” van J. en van andere Umbrische dichters hebben den vorm van dialogen ; zij vertegenwoordigen de eerste pogingen tot het schrijven van drama’s in de vulgaire taal.
