Rozenoorlogen - naam van den burgeroorlog, welke Engeland teisterde gedurende de jaren 1453—1485. De oorzaak moet gezocht worden in het wanbestuur van koning Hendrik VI, die de regeering overliet aan zijn gunsteling, den hertog van Somerset en de ontevredenheid over de verliezen, geleden in den oorlog tegen de Franschen. Hierbij kwamen ook nog economische factoren. De leider van de oppositie was Richard, hertog van York. ’t Embleem van ’t huis York was de roode roos en de witte roos die van ’t huis Lancaster.
Hiernaar draagt de strijd, dien de aanhangers in York voeren tegen de aanhangers van ’t regeerende huis Lancaster, den naam van Rozenoorlogen. Na ingeleid te zijn door strijd tusschen verschillende adell. gesl. als van Salisbury en Egremon breekt de Eng. Rozenoorlog uit in 1465 met de slag van Snt. Albans, waar de hertog van Somerset door Richard van York geslagen wordt. Na met afwisselend succes gestreden te hebben, waarbij Richard van York in 1460 te Wakefield verslagen en gevangen genomen was, gelukt het aan zijn aanhangers onder leiding van Eduard van March, zoon van den onthoofden Richard van York, overwinningen te behalen bij Mortimer’s Cross en Towton (1461), waarop Hendrik VI en zijn gemalin Margaretha van Anjou naar Schotland vlucht en Eduard van March tot koning wordt uitgeroepen (Eduard IV 1461—1483). In onmin geraakt met de graaf van Warwick, die zich daarop verbond met de aanhangers van Lancaster moest Eduard Engeland verlaten (1470), maar slaagt erin het volgend jaar zijn gezag te herwinnen en zich door zijn overwinningen bij Barnet, waar Warwick sneuvelt en Tewkesbury, waar de zoon van Hendrik VI omkomt (1471) in ’t bezit te stellen van de kroon en is hij na den dood van Hendrik VII in den Tower onbetwist koning.
Na zijn dood in 1483 gelukt het aan zijn broer Richard van Clarence zich tot protector te doen erkennen. Nadat hij zijn beide neven in den Tower heeft laten ombrengen, is hij koning, maar geraakt in strijd met Hendrik van Richmund uit ’t gesl. Tudor. Bij Bosworth (1485) wordt Richard verslagen en gedood. Hiermede eindigen de Rozenoorlogen, die het gevolg hebben gehad, dat de adel alle beteekenis verloor, doordat tal van geslachten hun goederen aan de kroon verloren. Litt.: Rogers, The Strife of the roses and days of the Tudor in the West (1890).
