Materialisme (historisch-)

betekenis & definitie

Materialisme (historisch-) - naam, dien men geeft aan de materialistische geschiedbeschouwing, welke voor ’t eerst door Karl Marx uiteengezet is in de voorrede van: „Zur Kritik der politischen Economie” (1859) en ook reeds verkondigd werd in zijn „Manifest der kommunistischen Partei” (1848). Hij gaat uit van de stelling, dat er zich bepaalde productieverhoudingen tusschen de menschen vormen, welke overeenkomen met de ontwikkeling der productiekrachten, en die de basis vormen, waarop de maatschappij zich opbouwt. Immers zij bewerken de inrichting der maatschappij, daar deze productieverhoudingen bepaalde denkbeelden zullen doen ontstaan. — Litt.: K. Kautsky, Ethik und materialistische Geschichtsauffassung (1906); F. Mehring, Ueber den historischen Materialismus (1893); L. Woltmann, Der historische Materialismus (1900); Flügel, Idealismus und Materialismus in der Geschichte (Zeitschrift für Ph. und Pädagogik 1897, B. 4); Hollitscher, Das historische Gesetz zur Kritik der mat. Geschichte.