Kristalsoda, - de sodasoort, welke algemeen in het huishouden gebruikelijk is. Ze bevat, in tegenstelling met de gewone soda (watervrije soda, sodex, sel de soude, soda-ash 58 %), een groote hoeveelheid kristalwater, overeenkomende met de formule Na2C03, 10H20. De bereiding van k. gaat uit van watervrije soda. Deze wordt opgelost in water van 38° C. tot de oplossing verzadigd is, waarna men de oplossing weer tot ca. 10° C. laat afkoelen.
De k. kristalliseert dan uit, wordt afgescheiden en uitgedropen. Uit 1 K.G. sel de soude verkrijgt men 21/2 a 3 K.G. k., al naar het watergehalte, dat feitelijk 63 % niet te boven mag gaan. K. wordt meermalen vervalscht met gekristalliseerd waterhoudend natriumsulfaat (glauberzout), dat evenwel in het geheel geen reinigende werking uitoefent. Goede k. bruist in azijn onder sterke koolzuurontwikkeling op, glauberzout niet. In het algemeen gesproken is het gebruik van k. onvoordeelig tegenover watervrije soda bij de prijzen, die daarvoor in den kleinhandel normaal zijn. Voor industriëel gebruik, waarbij de watervrije s. tegen groothandelsprijs wordt gekocht, is k. altijd zeer onvoordeelig. — Ons land, dat geen echte sodafabrieken bezit, telt eenige vrij groote k.-fabrieken, o. a. te Haarlem en te Rotterdam.
