Kol (henri huibert van) - Nederl. socialist en schrijver, geb. te Eindhoven in 1852, ging na zijn studie te Delft in 1876 als ingenieur bij den Waterstaat naar de Oost, waar hij o.a. de irrigatie-werken in Besoeki en Tegal uitvoerde, werd wegens ziekte in 1895 eervol uit den Rijksdienst ontslagen en wijdde zich sindsdien geheel aan de bevordering van de belangen der Soc.Democratische partij zoowel in tal van vergaderingen binnen- en buitenlands, als door geschriften en in het Parlement; van 1897 tot 1909 als lid van de 2e Kamer, sedert 1913 in de Eerste Kamer. In 1902 begon hij een reis door O.-Indië en daarna naar W.-Indië, terwijl hij in 1909 Japan bezocht, vanwaar hij voor de Regeering een rapport medebracht over de Japansche industrie. — Reeds als jong student trok hem de Sociaal-Democratische beweging aan: in 1872 ontmoette hij op het Congres van de Internationale in den Haag Marx en Lafargue en werd hij lid van het Internationaal Werkliedenverbond. Bij zijn eerst verlof (1886—88) maakte hij van Ostende uit ijverig propaganda voor socialisme en coöperatie, werkte veel met Domela Nieuwenhuys, kwam in Genève in kennis met Kropotkin, in Londen met Kautsky en andere politieke vluchtelingen uit Duitschland. Bij zijn tweede verlof (1892—94) trad hij te Genève, Gent en Berlijn in tal van vergaderingen als propagandist op, maar werd uit België als gevaarlijk revolutionnair verbannen.
In 1894 na de breuk met Dom. Nieuwenhuys was hij een „der 12 Apostelen” en mede-oprichter van de S.D.A.Partij. Hij schreef o. a. Christendom en Socialisme (1882, evenals ’t volgende onder den pseudoniem Rienzi); Kapitalisme en Socialisme (1889); Socialisme en Vrijheid (1893); Mijn afscheid uit den Bond (1894); Uit onze Koloniën (1903); Naar de Antillen en Venezuela (1903); De bestuurstelsels der hedendaagsche Koloniën (1905); Mijnwetgeving en Mijnbouw in N.-Indië{ 1910); Driemaal dwars door Sumatra en Zwerftochten door Bali (1914); De ontwikkeling der grootindustrie in Japan (1916); Japan, Indrukken van land en volk (1917); Nijverheid in BritschIndië (Sociale Gids 1919); Nederlandsch-Indië in de Staten-Generaal van 1897—1909 (1911).
