Karlstadt (eig. andreas rudolf bodenstein von-) - voorvechter der Duitsche Hervorming, geb. ca. 1480. Als streng Thomist trad hij op tegen de bestrijding van de Aristotelische philosophie van Luther, stelde zich echter later aan Luthers zijde. Toen Luther op den Wartburg vertoefde, trachtte K. te Wittenberg nevens de uitdeeling van het Avondmaal onder beide gestalten ook de verwijdering van de beelden door te zetten. Luthers terugkeer verhinderde het laatste.
Zijn radicale nieuwigheden hadden tengevolge, dat hij 1524 uit het land gezet werd. Door Luthers tusschenkomst werd hem echter 1525, nadat hij zijn dwalingen herroepen had, de terugkeer naar Wittenberg toegestaan. Toen in 1527 de avondmaalstwist weder uitbrak tusschen Luther en de Zwitsers, schreef K. tegen Luther, nam zijn herroeping terug en verliet 1528 Saksen. In 1532 kwam hij in Zwitserland, waar hij 1541 als hoogl. te Zürich aan de pest overleed. — Zie C. F. Jaeger, Andreas Bodenstein von Karlstadt (1856).
