Jan zonder land - (J. Lackland zoo genoemd, omdat zijn vader hem geen land had gegeven), jongste zoon van Hendrik II van Engeland, geb. 1166, was in 1185 door zijn vader met ’t bestuur van Ierland belast, maar daarvan wegens gebleken ongeschiktheid in ’t zelfde jaar ontheven. Als zijn broer Richard Leeuwenhart in 1189 naar ’t Heilige land vertrekt, wordt hij door dezen met ’t bestuur van een deel van Engeland belast en tracht hij van diens gevangenschap gebruik te maken om zich van ’t gezag meester te maken, hetgeen de terugkeer van Richard verhindert. In 1199 volgt hij Richard als koning op. Wanneer hij met de verloofde van graaf la Marche, een edelman uit Poitou, huwt, verwekt deze een opstand van den adel in Poitou, waarbij de hulp van Philips II August wordt ingeroepen (1200).
Als Jan niet aan den oproep van Philips II August om voor hem te verschijnen voldoet, wordt hij van zijn leenen vervallen verklaard. Een oorlog is hiervan ’t gevolg. Jan kan zich niet handhaven en moet bij den wapenstilstand van 1206 zijn leenen benoorden de Loire aan den Franschen koning afstaan. In 1208 geraakt Jan in strijd met de kerk naar aanleiding van de benoeming van een aartsb. van Canterbury, waarbij de Eng. koning zijn recht wil handhaven om den aartsb. te benoemen, waartegen paus Innocentius III zich verzet. Wanneer Jan weigert den door den paus benoemden aartsb. te erkennen, wordt Engeland met het interdict belegd en daarna, als Jan zich nog niet onderwerpt, wordt ook de Eng. koning in den ban gedaan, terwijl de paus Engeland schenkt aan den Franschen koning (1209). Hierdoor wordt Jan bevreesd en onderwerpt hij zich aan den paus, waarbij hij dan Engeland als leen van den paus aanvaardt. Met Philips II August moet hij echter toch strijd voeren. In den slag bij Bouvines (1214) worden de Engelschen verslagen.
Jan moet al zijn Fransche leenen afstaan. Hierdoor heeft ’t Anglo-Angevinisch rijk opgehouden te bestaan en begint Engeland zich los te maken van den Franschen invloed. In Engeland ontstaat een beweging onder den adel, die ontevreden is over Jan’s slecht bestuur. Jan is genoodzaakt de Magna Charta te bezweren (1215). Als hij echter weigert de Magna Charta na te komen en daarin door den paus gesteund wordt, breekt er een opstand uit. De adel en de burgers van Londen roepen Lodewijk, den zoon van Philips TI August, tot koning uit. Jan kan zich niet handhaven en sterft in 1216 te Newark.
