Heilsorde - dogm. uitdrukking, sedert de 18e eeuw in gebruik, voor de orde, volgens welke de mensch het heil, d. i. de zaligheid, allengs ontvangt. Men onderscheidt in de dogmatiek de verwerving van het heil, door Christus voor den mensch, van de toepassing van het heil, door den H. Geest in den mensch. Het gaat dus om de psychologisch bepaalde, in het hart, bewustzijn, leven, te weeg komende verandering bij den mensch, die gelooft. Hierbij wordt op verschillende wijze onderscheiden tusschen de werkzaamheid van God en den mensch; de laatste wordt als passief of actief, als receptief of productief voorgesteld.
Ook tusschen de verschillende wegen, waarlangs God in den mensch werkt, door woord of door Sakramenten, persoonlijk of zakelijk. Men onderscheidt b.v. roeping, wedergeboorte, geloof, bekeering, rechtvaardigmaking, heiligmaking, verheerlijking. De mystiek onderscheidt gewoonlijk 3 trappen: reiniging, verlichting, volmaking. Het Piëtisme : boete, geloof, heiliging. De h. onderstelt in elk geval een bovennatuurlijk element; de inwerking van God in den mensch; zij beschrijft niet alleen de natuurlijke ontwikkeling van het religieus-ethische leven.
