Guadiana - Rivier in Spanje, ontstaat aan den Z.O. rand van het plateau van Nieuw-Castilië uit verschillende bronrivieren. Al deze rivieren draineeren de Mancha, over welks vlakken steppebodem zij zich zonder merkbaar ingesneden dalen langzaam voort bewegen. Vanaf de omgeving van Ciudad Real stroomt de G. echter met kronkelenden loop en in een diep ingesneden erosie-dal door het oude rompgebergte van West-Castilië en Estramadura heen, soms ook door de vruchtbare bekkens, die daarin voorkomen, b.v. door het Bekken van Badajoz. Hier neemt de rivier een Zuidelijke richting aan en daalt met stroomversnellingen door een nairwe kloof, tusschen met woud bedekte bergen heen, naar zee (de Golf van Cadix), die zij bij Ayamonte bereikt.
De rivier heeft een zeer afwisselenden waterstand. Aanzienlijke bijrivieren heeft zij. niet, en deze zijn in den zomer soms geheel droog. Het stroomgebied is 66.850 K.M.2, de stroomlengte bedraagt 820 K.M. Van het Bekken van Badajoz tot in de Buurt van Monsazar en weder van Pomarao tot aan de monding vormt de G. de grens tusschen Portugal en Spanje; daartusschen stroomt hij door de Portugeesche provincie Alemtejo. De rivier is tot Mertola (60 K.M. van den mond) bevaarbaar. Zeeschepen komen niet verder dan Ayamonte.
