Fortuny y carbó - (Mariano José Maria Bernardo), Spaansch schilder en etser, geb. te Réus (prov. Tarragona) in 1838, overl. te Rome in 1874, was de zoon van een armen timmerman, die reeds in 1849 stierf. F. studeerde toen met een heel kleine toelage te Barcelona, waar hij naam maakte, en verhuisde in 1857 met een stedelijk stipendium naar Rome. In 1859—1860, en later nog tweemaal, deed F. reizen naar Marokko met de opdracht veldslagen te schilderen.
Behalve de ontwerpen voor deze stukken bracht hij toen een massa kleurige schetsen (vooral aquarellen) mee. Een op zijn eigen bruiloft betrekking hebbend schilderij „La Vicaria” maakte hem ook in Parijs bekend en Théophile Gautier’s uitbundige loftuitingen verspreidden zijn roem over de wereld (i869). Niet heel lang mocht hij van dien grooten naam genieten, in 1874 stierf hij in zijn villa aan de Via Flaminia te Rome aan de malaria. — De verblindend kleurige virtuositeit van F.’s schilderijen viel zeer in den smaak — reeds bij zijn leven golden zijn werken fabelachtig hooge prijzen — en verleidde velen tot navolging, maar nu is die ingenomenheid vrij wat bekoeld en ziet men de ware verdienste van den kunstenaar meer in zijn studies en etsen. Vooral in Amerika treft men schilderijen van F. aan, maar ook het museumMesdag in Den Haag bezit een ets: „Boetende kluizenaar”. — Litteratuur: Catalogus van het museum-Mesdag 36—37; Thieme-Beeker’s Allg. Lexik. d. bild. Künstler XII.
