Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2018

Configuratie

betekenis & definitie

Configuratie, 1) (wisk.) in het platte vlak een stelsel van punten P en rechte lijnen l zoodanig, dat door elk punt P evenveel lijnen l gaan en op elke lijn l evenveel punten P liggen. In de ruimte is een configuratie een stelsel van punten P, rechte lijnen l en vlakken φ, zoodanig, dat door elk punt P evenveel vlakken φ en lijnen l gaan, dat in elk vlak φ evenveel punten P en lijnen l liggen en dat elke lijn l evenveel vlakken φ en evenveel punten P draagt. De configuratie wordt aangeduid door het teeken cf met vermelding van het totale aantal elementen van elke soort en van het aantal elementen van de eene soort, die liggen op (resp. gaan door) de elementen van de andere soort. Zoo bestaat de cf van Desargues uit 10 punten en 10 rechte lijnen; elk punt draagt 3 lijnen, elke lijn 3 punten.

Het symbool is cf (103, 103), of ook wel (103). Zijn er m punten, waarvan elk p lijnen draagt, en n lijnen, waarvan elke q punten draagt, dan is het symbool cf (mp, nq), waarbij m x p = n x q (zijnde het aantal malen, dat een lijn l door een punt P gaat). De punten en lijnen van een cf kunnen ook gedeeltelijk imaginair zijn. Voorbeelden van configuraties zijn: de cf der buigpunten (94, 123) van een vlakke derdegraadskromme, waarbij slechts 3 punten en 4 lijnen reëel zijn; de cf van Möbius (84, 84), bestaande uit 2 viervlakken, waarvan elk zoowel om als in het andere beschreven is; de cf van Hesse (124, 163).

— 2) (sterrenk.), groepeering, onderlinge plaatsing. In de sterrenkunde spreekt men van de c. der wachters of manen van een planeet, de c. der planeten aan den hemel, enz. In gelijke beteekenis wordt ook constellatie gebruikt, in de astrologie ook aspect.

< >