Centrifuges - of centrifugaalmachines, berusten op het feit, dat, wanneer lichamen zich bevinden in een ruimte, die met groote snelheid om haar as wordt bewogen, ze zich van de as af naar buiten zullen trachten te bewegen. Waar de zg. centrifugaalkracht evenredig is met de massa van het lichaam, dat zich naar buiten beweegt, zullen zware stoffen sterker naar buiten bewogen worden dan lichte. Vandaar het gebruik van c. om stoffen van verschillend soortelijk gewicht van elkaar te scheiden. Bij de zuivelbereiding worden ze gebruikt om den room uit de melk af te scheiden; zie ONTROOMER — of ook om zwevend vuil te verwijderen; zie MELKREINIGER.
Ook vaste stoffen van verschillend soortelijk gewicht kunnen op deze manier gescheiden worden, bv. ertsen. Ook worden c. veel gebruikt om vaste stoffen en vloeistoffen van elkaar te scheiden. De vaste stof en vloeistof, die van elkaar gescheiden moeten worden, worden in den trommel gebracht en bij het draaien van deze tegen den wand geslingerd, de vaste stof wordt daar tegengehouden terwijl de vloeistof door de zeef passeert. Op een dergelijke wijze werken de centrifugaalfilters, die dienen om vloeistoffen te klaren, de c. in suikerfabrieken en suikerraffinaderijen in gebruik, waarin respectievelijk de gekristalliseerde suiker door afdekken gezuiverd wordt; verder ook de C.. in zetmeelfabrieken, welke dienen voor het drogen van het zetmeel de droog-c. voor waschgoed, enz. Ook vaste stoffen van verschillende korrelgrootte kan men door c. scheiden, in de maalderij vindt dat toepassing. Andere voorbeelden van de toepassing van c. in de techniek zijn nog olie-afscheiders in stoommachines (scheiden van vloeistof van verschillend soortelijk gewicht), verder voor het winnen van honig uit de raat, voor het ontwateren van turf (beide scheiden van vloeistof en vaste stof) in de gieterij en de glasfabricage (hierbij is het doel van het centrifugeeren, de vloeibare massa goed in de holten, die opgevuld moeten worden, te doen doordringen). Van de centrifugaalkracht wordt eveneens gebruik gemaakt voor het verplaatsen of wegslingeren van vloeibare of vaste stoffen, in vloeistofsproeiers, waar de vloeistof in een zeer snel draaiende beweging wordt gebracht en de straal zich oplost in een nevelwolk; bij automatische zg. werpstokers, waar de brandstof stuksgewijs in het vuur geslingerd wordt; bij meststrooiers, enz. C. worden thans vervaardigd, geschikt voor snelheden tot ongev. 8000 omwentelingen per minuut, waarbij aan het materiaal zéér hooge eischen gesteld en slechts zg. kwaliteitsstaal gebruikt kan worden.
