Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 15-11-2018

Capellen (Robert Jasper van der)

betekenis & definitie

Capellen (Robert Jasper van der) - tot de Marsch, leider der Patriottische oppositie in Gelderland, geboren 1743. Hij studeerde te zamen met zijn neef Capellen tot de Pol* aan de Utrechtsche universiteit; om persoonlijke redenen (ontslag uit den militairen dienst en tegenwerking bij zijn huwelijk met een Utrechtsche erfdochter) geraakte hij in onmin met den Prins. Van 1779 dagteekent zijn publiek optreden als lid der ridderschap van Zutfen. Hij stond daarbij tegenover de in Gelderland meest Prinsgezinde regenten en aan de zijde der gegoede burgerij.

Evenals zijn neef in Overijsel trad hij op tegen de overblijfselen der Middeleeeuwsche hoorigheid, zooals ze nog voorkwamen in het Zutfensche, en was hij fel in zijn aanvallen op het politiek en militair beleid van Brunswijk* en den Prins. In April 1785 pousseerde hij een „nationaal rekest” in de kleine Geldersche steden tegen het regeeringsreglement; de Staten van Gelderland besloten hierop in 1786, dat er geen politieke rekesten meer ter teekening mochten worden gelegd. Dit besluit, volgens van der Cappellen strekkende „om onzer duurgeliefte vrijheid de hartader af te steeken”, kan beschouwd worden als het begin der stadhouderlijke reactie tegen het drijven der Patriotten. Na de Restauratie van 1787 werd van der C,, wegens gevonden compromitteerende geschriften, ter dood veroordeeld (8 Aug. 1788). Hij was het te vreezen vonnis echter reeds ontweken door zijn vlucht naar Frankrijk. Hier richtte hij met andere voorname uitgewekenen brieven tot den president der Nationale Vergadering, om aan te sporen tot interventie in Nederland.

< >