Babesiose of Piroplasmose, een ziekte, veroorzaakt door een tot de Protozoa behoorende bloedparasiet (Babesia of Piroplasma), welke in hoofdzaak in de roode bloedlichaampjes wordt gevonden. De naam B. is aan de parasiet gegeven naar den onderzoeker Babes, die in 1888 in Roemenië het eerst de in de roode bloedlichaampjes levende parasieten heeft waargenomen. Kort daarna hebben Smith en Kilbome in Amerika bij de aan Texaskoorts lijdende runderen dezelfde parasieten gevonden en bestudeerd. Bij nagenoeg alle huisdiersoorten heeft men later piroplasmose waargenomen, maar bij het rund is ze over het algemeen verreweg van de meeste beteekenis en voor Nederland alleen van belang.
Het voornaamste ziekte-verschijnsel is, dat de urine bloedkleurstof bevat, haemoglobinehoudend is. Dit komt, doordat de erythrocyten, welke parasieten bevatten, de kleurstof loslaten, zoodat haemoglobine vrij in het bloed komt en door de nieren wordt uitgescheiden. Ook in Nederland is het heerschend bloedwateren van het rund in den regel piroplasmose. Het heerschend voorkomen is, zooals Smith en Kilborne hebben aangetoond, niet het gevolg van rechtstreeksche besmetting, maar de ziekte wordt in hoofdzaak en wellicht uitsluitend overgebracht door teken. De ziekte wordt dan ook alleen waargenomen in lage houtrijke streken, waar de runderteken vooralgevonden worden. Runderen, lijdende aan piroplasmose, genezen niet zelden spontaan en den laatsten tijd is gebleken, dat door sommige stoffen, in ’t bijzonder trypaanblauw, in het bloed te brengen, de parasieten ook gedood kunnen worden. Na herstel van piroplasmose is het dier immuun en gedefibrineerd bloed hiervan, ingespoten bij andere dieren, schijnt ook deze immuun te kunnen maken.
