[<Arab. zargun, goudkleurig], o., chemisch element, symbool Zr.
(e) Zirkonium is een grijswit, blinkend metaal en behoort tot de 4A-groep van het periodiek systeem. Isotopen zijn bekend van atoommassa 81-99, waarvan de vijf niet-radioactieve isotopen het natuurlijke zirkonium vormen.
Het belangrijkste zirkoniummineraal is zirkoon (ZrSiO4). Zirkoniumoxide (Zr02) wordt o.a. in Brazilië in aanzienlijke lagen aangetroffen. Zirkoon heeft in verschillende variëteiten betekenis als halfedelsteen: zirkoon (geel), hyacint (oranjerood), jargon (rood). Zr02 dient, gemengd met magnesiumoxide, als vuurvast materiaal voor smeltkroezen en ovens; het heeft een zeer hoge brekingsindex, is bestand tegen hoge temperaturen en is chemisch weinig aantastbaar. Bij verhitting straalt Zr02 een intensief licht uit. Zirkoniummetaal is bijzonder resistent tegen corrosie door zuren, basen en zeewater, waardoor het ook industrieel wordt gebruikt. Zirkoniumalliages worden vooral gebruikt bij kernreactoren, o.a. vanwege de geringe neutronenabsorptie.
