v. (-s), machine voor het zagen van hout, metaal, kunststof, steen of dergelijke.
(e) Net als bij de →zaag is de zaagbreedte van het zaagblad van zaagmachines in het algemeen groter dan de bladdikte. Er zijn verschillende typen. Voor hout is het meest verbreide type de cirkelzaagmachine. De cirkelzaag, een schijf (middellijn tot 2 m) met rechte of gebogen tanden aan de omtrek, bestaat uit een stuk. Deze is gemonteerd op de aandrijfas. De machine heeft veelal een verstelbare tafel, waar de cirkelzaag gedeeltelijk bovenuit steekt.
Bij de handcirkelzaag worden motor met blad in de hand gehouden en over het werkstuk bewogen. Er is ook een cirkelzaag waarbij motor met blad langs een geleider verplaatsbaar is boven de tafel. Een goede beveiliging is nodig; een spouwmes achter de cirkelzaag moet klemlopen voorkomen. De lintzaagmachine heeft een smal, zeer lang eindloos zaagblad. Het wordt gespannen door wielen waarvan één de trekkracht levert. De decoupeerzaag heeft een kort, stevig, smal blad, aan één kant ingeklemd en op en neer bewogen.
Ondersteund door een ‘schaats’ wordt de machine over het materiaal verplaatst voor het uitzagen van bochten e.d. De figuurzaagmachine is een machinale figuurzaag. De raamzaag bezit een aantal evenwijdige zaagbladen in een (zaag)raam dat op en neer wordt bewogen, terwijl de te verzagen boomstam haaks erop wordt aangevoerd. Voor grof werk, rondhout e.d. dient de kettingzaag. Van de handuitvoering hiervan draait de benzineof elektromotor de ketting voorzien van tanden rond.
Voor metaal wordt veel de beugelzaagof trekzaagmachine gebruikt. Een smal, lang zaagblad, gespannen in een beugel, wordt met behulp van een excentriekmechanisme heen en weer bewogen. Het zagen vindt veelal plaats tijdens de trekkende slag, terwijl de beugel tijdens de duwende slag wel gelicht wordt. De cirkelzaagmachine heeft (kleinere) zaagbladen uit één stuk (volbladzagen), of (grotere) met een blad uit verenstaal. De tanden of tandsegmenten uit snelstaal of hardmetaal zijn b.v. geklemd of geklonken, zodat vervanging mogelijk is (segmentcirkelzaagblad). Het blad is veelal gemonteerd op een slede die naar het werkstuk toe beweegt.
Lintzaagmachines zijn er in horizontale en verticale uitvoering. De koeling geschiedt niet met een olie maar met lucht, om zicht op het werkstuk te houden. Cirkelen lintzagen kunnen ook gebruikt worden voor het brandzagen. De zaag beweegt zo snel door het werkstuk van staal, staallegering of gietijzer, dat grote wrijving ontstaat. De temperatuur wordt dan zo hoog dat het materiaal zijn treksterkte verliest en gemakkelijk verspaant. De zagen hebben geen tanden of tanden van speciale vorm.
Voor het zagen van steenachtige materialen worden schijven, bedekt met carborundum of industriediamant gebruikt. Verder is er de →draadzaag.
