(Samoa i Sisifo), constitutionele monarchie in de Grote Oceaan, ten noordoosten van Nieuw-Zeeland, deel van de Samoa Eilanden, 2850 km2, 151000 inw. Hoofdstad: Apia.
FYSISCHE GESTELDHEID
West-Samoa bestaat uit twee grote eilanden (Savaii en Upolu) en zeven kleine, die nauwelijks bewoond zijn. Er heerst op de vulkanische eilanden een tropisch klimaat.
BEVOLKING
Savaii is 1714 km2 groot en telt 41000 bewoners. Upolu heeft een oppervlakte van 1121 km2 en telt 110000 bewoners. Apia (op Upolu) heeft een bevolking van 32600. Naast het Samoaans, een Polynesische taal, wordt ook het Engels gebruikt. Het merendeel van de Samoanen is christelijk.
ECONOMIE
De zelfverzorgende landbouw omvat m.n. kokosnoten, cacao en bananen; exportprodukten zijn koffie, taro en hout. Er is op de eilanden voedingsmiddelenindustrie; houtnijverheid op wat grotere schaal is geprojecteerd op Savaii. Slechte weersomstandigheden zorgden in 1975 voor een daling in de export van agrarische produkten. Het toerisme neemt in omvang toe. West-Samoa krijgt financiële hulp van Nieuw-Zeeland.
Er is ca. 430 km weg, waarvan 400 km verhard. Apia is de havenstad van West-Samoa; daar is ook de luchthaven Faleolo.
STAATSINRICHTING
Staatshoofd van de monarchie is Malietoa Tanumafili II (voor het leven, in weerwil van de grondwettelijke bepalingen). De Kamer telt 47 leden, van wie er 45 worden gekozen door ca. 10000 clanhoofden en 2 door verkiezingen ten behoeve van de (m.n. Europese) individueel stemgerechtigden. Het kabinet, waarvan de premier tevens minister van Buitenlandse Zaken is, heeft uitvoerende macht. Politieke partijen zijn er niet.
De munteenheid is de tala (Samoaanse dollar), verdeeld in 100 sene. Op 1.8.1980 was de koers: 1 tala = f2,24 = BF 32.
Het onderwijs is gebaseerd op het Nieuwzeelandse systeem: lager, middelbaar en voortgezet onderwijs. Van de bevolking is 10% analfabeet.
GESCHIEDENIS
In 1889 werd Samoa deels geannexeerd door de VS, deels door Duitsland. In 1914 werd het Duitse deel bezet door Nieuw-Zeeland, dat dit vanaf 1920 als mandaat van de Volkenbond en vanaf 1946 als trustgebied van de VN beheerde. De in 1961 gehouden volksstemming resulteerde in 1962 in de onafhankelijkheid van West-Samoa. In april 1963 werd Malietoa Tanumafili II staatshoofd. Sinds 1979 is Tupua Tamassee Lealofi regeringsleider.
