v. (-en), beweging van draaiende vloeistof-of gasmassa’s.
Wervelbewegingen worden o.a. veroorzaakt door roeren, of door wrijvingskrachten die optreden in de grenslagen van een stroming. Een turbulente stroming zit vol met dergelijke wervels. Een zeer speciale, theoretisch goed bestudeerde wervelbeweging is de potentiële wervel of Helmholtzwervel. Deze ontstaat o.a. wanneer een vloeistof die aanvankelijk met een kleine omtreksnelheid rond een zeker punt circuleert, naar dit punt toestroomt. Hierbij vergroot dan de circulatiesnelheid naarmate de afstand tot de kern vermindert (zolang de viskeuze krachten geen al te grote invloed hebben) en bereikt dan vlak bij de kern soms enorme hoge waarden. In theorie zou in de kern zelf de wervelsnelheid oneindig moeten worden.
In de praktijk stelt men echter vast dat door viskeuze effecten deze kern als een vast lichaam gaat roteren, waarbij de snelheid naar het centrum toe afneemt. Door de middelpuntvliedende kracht ontstaat in het centrum van de wervel een sterke zuiging. Het verschijnsel treedt b.v. op wanneer men een badkuip laat leeglopen. Ook cyclonen worden op deze wijze verklaard.
