Henricus Franciscus, Ned. dichter, *24.9.1780 Rotterdam, ♱21.10.1856 Rijswijk. Tollens volgde zijn vader op in diens penseelfabriek en verfwinkel.
Als dichter vertolkte hij het alledaagse huiselijke geluk, de tevredenheid, de liefde voor vaderland en vorst, en de liefdadigheid. Zijn werk en zijn populariteit weerspiegelen de middelmatigheid van zijn tijd en zijn land. In zijn beste momenten bezit zijn poëzie een onmiskenbare eenvoud en natuurlijkheid. Werken: Sentimenteele gedichten en geschriften (1799), het in 1815 bekroonde volkslied Wien Neêrlandsch bloed (1817), Tafereel van de overwintering der Hollanders op Nova Zembla in 1596 en 1597 (1819). Uitgave: Gezamenlijke dichtwerken (12 dln. 1855—57).
LITT. C.Busken Huet, Litterarische fantasieën en kritieken 6 (1881); H.H.Knippenberg, Tollens (1936); G.W.Huygens, H.Tollens (1972).