m./o. (-en), mineraal met zeer complexe chemische samenstelling.
Toermalijn bestaat in hoofdzaak uit aluminiumboraatsilicaten gemengd met alkalimetalen, ijzer, magnesium of mangaan en hydroxyl- of fluorgroepen. Door de steeds wisselende samenstelling komen veel kleuren voor. Toermalijn is trigonaal, meestal in slanke, naaldvormige kristallen, straalsgewijs tot zgn. zonnen gerangschikt. Het vertoont sterke pyro-elektriciteit. Gekleurde toermalijn vertoont pleochroïsme. Toermalijn komt voor in pegmatietgangen en pneumatolytische mineraalvormingen. Fraaie groene, roze en doorzichtige kristallen worden als edelsteen gebruikt.