[Sanskriet, verhitting, warmte, gloed], v., de Indische ascese.
In Voor-Indië werd reeds zeer vroeg tapas, de warmte die zich ontwikkelt als de mens zich geestelijk inspant en concentreert, verbonden met sjama, het zich aftobben. Deze werkt inspirerend, activeert de geest; door geconcentreerde geestes-en wilskracht stelt men zijn geestelijke vermogens tot bijzondere prestaties in staat, men wordt vatbaar voor visioenen, op den duur verdwijnen de grenzen van het gevoel van wat mogelijk is, men voelt mogelijkheden die anders niet bestaan. Zo wordt de door ascese opgewekte tapas een scheppende macht, die men in zichzelf kan accumuleren.
