Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2022

Seismische exploratie

betekenis & definitie

Actieve geofysische exploratiemethode waarbij aan het aardoppervlak akoestische energie de grond wordt ingestuurd die deels, na breking of weerkaatsing in de ondergrond, terugkeert naar het oppervlak en daar op een reeks seismometers (geofoons of hydrofoons) wordt opgevangen en vervolgens verwerkt tot een seismogram.

Uit de seismogrammen kan men inzicht verkrijgen in de structuur van de ondergrond en van het verloop van sedimentlagen.

Reeds in de jaren twintig (van de 20e eeuw) werd de refractiemethode toegepast. Treft een golf een discontinuïteitsvlak onder de kritische hoek, dan wordt een deel van de energie langs dat vlak voortgeplant, waarbij ieder punt van dat vlak een golffront genereert. Van de gebroken golven bereikt een deel de geofoons, zodat de diepte waarop de brekende laag zich bevindt, berekend kan worden. Met de refractiemethode kan slechts één laag, tot een betrekkelijk geringe diepte gekarteerd worden. De methode wordt in Nederland nog wel toegepast voor de opsporing van grondwatertrappen in de glaciaal gestuwde heuvelruggen. De reflectiemethode is aan het eind van de jaren dertig opgekomen en is in de jaren zestig en zeventig zeer verfijnd tot een betrouwbare, redelijk snelle, doch allerminst goedkope methode tot vaststelling van boorlocaties tot opsporing van aardolie en -gas, tot 4—5 km diepte, op land en ter zee.

De door een explosie toegevoerde energie wordt door praktisch alle belangrijke Dagvlakken teruggekaatst (afb.). Door verplaatsing van explosiepunt en seismometeropstelling verkrijgt men uiteindelijk een beeld van de ondergrond in verticale doorsneden die elke gewenste lengte kunnen hebben. Deze kunnen dan in contour-of structuurkaarten verwerkt worden.

< >