Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

rechtvaardigingsgrond

betekenis & definitie

m. (-en), grond waarop aan een feit dat in het algemeen strafbaar is gesteld de onrechtmatigheid en daarmee het strafbaar karakter ervan wordt ontnomen.

In Nederland is een rechtvaardigingsgrond aanwezig wanneer het feit voortvloeit uit overmacht of gepleegd is in noodweer, ter uitvoering van een wettelijk voorschrift of van een ambtelijk bevel gegeven door een daartoe bevoegd gezag (ambtelijk).

In België bepalen de artt. 70, 71 Swb sommige rechtvaardigingsgronden, nl. dat er geen misdrijf is wanneer het feit door de wet voorgeschreven of door de wettelijke en bevoegde overheid bevolen is, wanneer de beschuldigde op het ogenblik van het feit in staat van krankzinnigheid was, of wanneer hij gedwongen werd door een macht die hij niet heeft kunnen weerstaan. Het door een ambtenaar gebruikte geweld is slechts wettelijk indien, toegelaten door een wettelijk of reglementair ontvangen bevel, het de maat niet te boven gaat welke volstrekt nodig is om de bevolen daad te stellen. Dwaling, onwetendheid en goede trouw zijn slechts rechtvaardigingsgrond indien zij onvermijdelijk, onoverkomelijk of onoverwinnelijk zijn, zonder onderscheid tussen dwaling omtrent de feiten ofwel dwaling omtrent het recht.

< >