Henrik Gabriël, Fins historicus en filoloog, *8.11.1739 Viitasaari, ♱16.3.1804 Turku. Porthan wijdde (m.n. in het Latijn) aandacht aan de Finse taal en volksliederenschat en richtte de belangstelling van zijn volk op de tradities van het verleden.
Hij stichtte de eerste krant in Finland. Werken: De poesia fennicae (1766-78), De superstitione veterum Fennorum (1782), De fama magiae Fennis attributae (1789), De praecipuis dialectis linguae fennicae (1801); Paavali Juustenin piispainkronikan selitykset (1784—1800; Verklaringen bij de bisschopskronieken van P.Juusten).LITT. R.Koskimies, Porthanin aika (1956; De tijd van Porthan).