Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

Neurenberg, Proces van

betekenis & definitie

het geallieerde proces tegen de voornaamste, nog levende politieke en militaire leiders van het Derde Rijk, dat in sept.-okt. 1946 in Neurenberg gehouden werd. Als gerechtshof fungeerde het International Military Tribunal, dat uit vier rechters bestond, een Amerikaan, een Engelsman, een Rus en een Fransman, die bij meerderheid zouden vonnissen.

De voornaamste punten van de aanklacht vormden misdaden tegen de vrede (organisatie van aanvalsoorlogen), oorlogsmisdaden (overtredingen van het oorlogsrecht) en misdaden tegen de mensheid (genocide, deportatie en dwangarbeid van civiele bevolkingen). Vanuit humanitair standpunt gezien stond deze aanklacht sterk, maar de juridische basis was niet volkomen bevredigend: een groot deel van de toegepaste rechtsregels was pas als zodanig geformuleerd nadat de wandaden in kwestie waren begaan. Bovendien was het gerechtshof niet neutraal, maar een college van overwinnaars. De selectie van de beklaagden berustte ten dele op hun representativiteit voor bepaalde nazi-organisaties. De uitspraak bracht Göring, Von Ribbentrop, Keitel, Rosenberg, Frank, Seyss-Inquart, Sauckel, Kaltenbrunner, Jodl, Frick en Streicher de doodstraf (door ophanging). Göring wist echter dit vonnis door zelfmoord te ontgaan; Ley pleegde reeds voor het proces zelfmoord.

Hess, Funk en Raeder werden tot levenslang, Speer en Von Schirach tot 20, Von Neurath en Dönitz totresp. 15 en 10 jaar gevangenisstraf veroordeeld, terwijl Schacht, Von Papen en Fritzsche werden vrijgesproken. Bormann werd bij verstek ter dood veroordeeld.Na dit grote proces volgden in Neurenberg nog andere processen. Hiertoe behoorden o.a. de bestraffing van misdaden in de economische en medische sector. Vooral bij het medische proces kwamen (voornamelijk inzake vivisectie op mensen) gruwelijke dingen aan het licht (1947).

LITT: Trial of the major war criminals before the Intern. Milit. Tribunal (42 dln. 1947-49, nieuwe dr. 1950-53); R.K.Woetzel, The Nuremberg trials in intern, law (1960); E.Davidson, The trial of the Germans; an account of the twenty-two defendants before the Intern. Milit. Tribunal at Nuremberg(1966); H.Jäger, Verbrechen unter totalitärer Herrschaft (1967); B.F.Smith, Reaching judgment at Nuremberg (1977).

< >