[Fr.], v., litteraire beweging van Franstalige Afrikaanse en Caribische schrijvers.
De négritude-beweging ontstond aan het eind van de jaren dertig. De Franstalige Afrikanen en Antillianen wilden de waarden van hun eigen cultuur, geschiedenis en identiteit benadrukken als reactie op de koloniale assimilatiepolitiek. M.n. de zwarte studenten in Parijs begonnen zich in die jaren steeds meer af te vragen wat zwart-zijn betekent en waarin Afrikanen zich onderscheiden van Europeanen. De term négritude is afkomstig van de Antilliaanse schrijver A.Césaire. Césaire, L.S.Senghor, L.Damas en de andere schrijvers rond het blad l’Étudiant Noir droegen de ideeën van de négritude in hun werk uit en maakten van deze beweging een invloedrijke litteraire stroming in de jonge Afrikaanse litteratuur. In de négritude-poëzie zijn verschillende motieven aan te wijzen: het lijden is er één van, maar ook de opstand tegen het onrecht en de agressie is erin aanwezig; dan is er nog de triomf over de overwinning op de blanken en tenslotte valt erin te ontdekken dat Afrika nog steeds openstaat voor de dialoog met andere volken en rassen, maar dan wel op voet van gelijkheid.
In onafhankelijk Afrika is de rol van de négritude-beweging vrijwel uitgespeeld, maar dat geldt niet voor de bezette gebieden in Zuid-Afrika. De négritude-motieven zijn duidelijk herkenbaar in de Zuidafrikaanse zwarte litteratuur. Ook de politiek gerichte black power-beweging in de VS heeft duidelijk haar wortels in de négritude-beweging.
LITT: M.Condé, Pourquoia négritude? (1973) ;M. Schipper-de Leeuw, in: Verzen van verzet. Over de rol van de litteratuur in ontwikkelingslanden (1975).
