Jakob Ludwig Felix, Duits componist, *3.2.1809 Hamburg, ♱4.11.1847 Leipzig. Mendelssohn Bartholdy ontving lessen van zijn moeder en van K.F.Zelter.
Aangezien zijn vader, een vermogend bankier, regelmatig een klein orkest bijeenbracht, kon Mendelssohn al in 1818 in het openbaar als pianist optreden. Vanaf 1820 componeerde hij regelmatig, waaronder twaalf symfonieën voor strijkorkest, enkele concerten en kamermuziek. Door zijn vroegrijpe genialiteit kwam Mendelssohn snel in contact met de groten van zijn tijd, zoals Goethe en C.M.von Weber. Geïnspireerd door o.a. Goethes Faust componeerde hij in 1825 Oktet op. 20en in 1826 de ouverture Sommernachtstraum; deze werken worden tot de hoogtepunten van de klassiek-romantische muziek gerekend. In 1829 verzorgde Mendelssohn de wederopvoering van J.S.Bachs Matthäeuspassion.
Tot 1835 reisde hij door heel Europa als pianist, organist en dirigent, waarna hij dirigent werd van het Gewandhaus-orkest in Leipzig. Hier richtte hij in 1843 met o.a. R. Schumann en F.David het beroemd geworden conservatorium op.Als dirigent heeft Mendelssohn veel gedaan voor de herwaardering van J.S.Bach en W.A.Mozart, en voor de opkomst van R.Schumann. Mendelssohn heeft een veelzijdig oeuvre nagelaten, balancerend tussen zuidelijke, jeugdige vrolijkheid (Oktet, ouverture, Sommernachtstraum, Italiaanse symfonie), noordelijke religieuze ingetogenheid (Reformatiesymfonie en Schotse symfonie, de oratoria), burgerlijke mildheid (Lieder ohne Worte, liederen) en vroegromantisch pathos onder invloed van Von Weber en de Franse virtuozen (de meeste jeugdwerken tot ca.1825). Hierdoor wordt hij naast R.Schumann gerekend tot de belangrijkste Duits-romantische componisten vóór 1850. Composities: oratoria: Paulus (1832-36), Elias (1845—47); geestelijke koormuziek en liederen; toneelmuziek: voor Shakespeares Midzomernachtdroom; orkestwerken: 12 strijkerssymfonieën; Schotse symfonie (nr. 3; 1842), Italiaanse symfonie (nr. 4; 1833), 2 vioolconcerten; concerten voor 1 en 2 pianos; concertstukken; kamermuziek: strijkkwartetten, pianokwartetten; pianowerken; bundels met Lieder ohne Worte (1829—46); 6 orgelsonates.
LITT. A.Koole, F.Mendelssohn Bartholdy (1953);E.Werner, Mendelssohn (1963); P.Radcliff, Mendelssohn (1967); S.Grossmann-Vendrey, F.Mendelssohn Bartholdy (1969); Y.Tiénot, Mendelssohn (1972).
