veldslag op 19.8.1071 bij het Armeense plaatsje Mantzikert tussen het Byzantijnse leger onder leiding van keizer Romanos IV Diogenes (1068—71) en de Seltsjoeken onder sultan Alp Arslan. Het Byzantijnse leger, dat voornamelijk bestond uit huurlingen, werd vernietigend verslagen; keizer Romanos werd gevangengenomen.
Hij wist zich vrij te kopen door een jaarlijkse tribuut te beloven aan Alp Arslan. Het Byzantijnse keizerschap was echter inmiddels geüsurpeerd door Michael VII, zodat geen tribuut betaald werd. Dit leidde tot de Turkse invasie en verovering van Byzantijns gebied.