hoofdpersoon uit de Spaanse schelmenroman La vida de Lazarillo de Tormes y de sus fortunas y adversidades, een werk van een onbekende auteur, dat in 1554 zowel in Spanje als in de Zuidelijke Nederlanden (Antwerpen) verscheen. Het is het verhaal van een jongen die in dienst is van vele meesters, en door de armoedige omstandigheden waarin zijn bazen leven gedwongen wordt met het uithalen van allerlei schavuitenstreken aan de kost te komen.
De schelmerijen die verhaald worden zijn vrij onschuldig vergeleken met de wreedheden in de 17e-eeuwse Spaanse schelmenromans, die blijk geven van een diepe haat tegen de maatschappelijke orde van die tijd. De roman geeft een uitstekend beeld van de maatschappelijke toestanden in Spanje in het midden van de 16e eeuw, toen de economische achteruitgang en de daaruitvoortvloeiende armoede voor grote delen van het Spaanse volk zich al begon af te tekenen. Het toneelstuk De Spaansche Brabander van G. A. Bredero is gebaseerd op het derde hoofdstuk uit de Lazarillo de Tormes. Uitgave: Het leven van Lazarillo de Tormes en over zijn wederwaardigheden en tegenslagen (1965; Ned. vert.).
LITT. F.Ayala, El Lazarillo: nuevo examen de algunos aspectos (1971); F.Lázaro Carreter, Lazarillo de Tormes en la picaresca (1972); A.D. Deyermond, Lazarillo de Tormes, a critical guide (1975).
