Bantoetaal (→Bantoetalen) die een groot aantal dialecten omvat. Het aantal sprekers schat men op 23 mln. en het versprei dingsgebied strekt zich uit van Zaïre tot Kongo (Brazzaville) in het noorden en tot Angola in het zuiden.
Een vorm van het Kongo, het KiTuba of KiLeta, dient als voertaal in Zaïre, in het gebied tussen de rivieren de Kwilu en Kwango, en in Kongo (Brazzaville). In Zaïre wordt het Kongo onder de invloed van het Lingala steeds minder gebruikt als voertaal en officiële taal. De waarschijnlijk oudste beschrijving van een Afrikaanse taal (Brusciotto, 1659) handelt over het Kongo, dat tot de best bestudeerde Afrikaanse talen behoort.LITT: L.Dereau, Cours de Kikongo (1955); L.B. Swift en E.W.A.Zola, Kituba basic course (1963).