verzamelnaam voor Oosten Centraalaziatische nomadische stamverbanden. De Hunnen werden in een groot rijk verenigd door Mao-doen (209 V.C.-174 v.C.).
Sinds zijn regering vormden zij een groot gevaar voor China, dat de Chinese Muur tegen hen optrok. Vanaf ca.150 v.C. werden de Hunnen teruggedrongen naar het noorden. In 34 v.C. moesten alle Hunnen in Noord-China zich onderwerpen aan het keizerlijk gezag en twintig jaar later werden zij ook uit het huidige Buiten-Mongolië verdreven. Ca. 100 n.C. had China de overblijvende Hunnen in Mongolië onderworpen. De oostelijke Hunnen waren zich toen al met de Chinezen aan het assimileren (dit proces was pas in de 7e eeuw geheel voltooid), terwijl de noordelijke en westelijke Hunnen na de nederlagen van 100 n.C. naar het westen trokken. Daar de Hunnen niet opgewassen waren tegen Perzië, moesten zij noordwaarts langs het Aralmeer en de Kaspische Zee trekken. Een uitzondering hierop vormden de →Heftalieten (of Witte Hunnen) die Oost-Perzië binnendrongen, maar door de Perzen geassimileerd werden.De Hunnen vielen in het midden van de 4e eeuw n. Europa binnen. Zij onderwierpen de Alanen en vielen daarna met Alaanse hulptroepen het Ostrogotische Rijk van Hermanarik aan, dat in 375 ineenstortte. Met de vlucht van ca. 200000 Goten naar het Oostromeinse Rijk begon de grote volksverhuizing. De Hunnen trokken naar West-Europa, waar zij het Westromeinse Rijk als bondgenoten hielpen tegen de Germaanse stammen en de Bagauden. In ruil voor deze diensten kregen de Hunnen het grootste deel van →Pannonië, van waaruit zij het Oostromeinse Rijk herhaaldelijk plunderden; tevens dwongen zij het tot betaling van tribuut.
De Hunnen bereikten het hoogtepunt van hun macht onder Attila, wiens reeks van overwinningen beëindigd werd in de Slag op de Catalaunische Velden (451). Aan Romeinse zijde streden Wisigoten, Franken en Bourgondiërs, terwijl Attila gesteund werd door Ostrogoten, Alanen en Gepiden. Na zijn nederlaag trok Attila naar Italië, rukte op tot Rome, maar liet zich door paus Leo I de Grote overhalen de stad met rust te laten. Kort daarna overleed Attila en viel het rijk van de Hunnen uiteen. Sommige stamverbanden werden Oostromeinse (Byzantijnse) bondgenoten, anderen werden verslagen door Oostromeinse troepen. De restanten van de Hunnen assimileerden zich vermoedelijk met Avaren, Chazaren en Wolga-Bulgaren.
LITT. E,A.Thompson, A hist. of Attila and the Huns (1948); F.Altheim, Gesch. der Hunnen (5 dln.
62); G.Doerfer, Die Sprache der Hunnen.
