(Haussa, Haoussa, Hausawa), volk in West-Afrika, voornamelijk wonend in Noord-Nigeria (5,5 mln.). Belangrijkste bestaansbron is de landbouw (millet ,maïs),vlees en melk worden geleverd door de nomadiserende Fulbe.
De meeste Hausa oefenen naast de landbouw een beroep uit. De Hausamaatschappij is door het grote aantal gespecialiseerde beroepen technisch en economisch zeer complex. Smeden hebben een hoge sociale positie. Markten spelen een grote rol in het economische en sociale leven. De taal, het 2Hausa, is over een groot gebied markttaal. De Hausa zijn overwegend moslim.De Hausastaten zijn ontstaan in de 11e en 12e eeuw. Bij de opkomst van de staten Daura, Kano, Zazzau, Gobir, Katsina, Rano en Biram speelde de noordzuidhandel een grote rol. In de 17e eeuw stonden de Hausastaten onder de heerschappij van het Bornurijk. In de eerste helft van de 19e eeuw werden de Hausakoningen onttroond door de Fulbe en kwamen de Hausastaten voor het eerst onder één gezag.
LITT. P.Hill, Rural Hausa (1972); G.Nicolas, Dynamique sociale et appréhension du monde au sein dune société haousa (1975).
