gulden regel

betekenis & definitie

het ervaringsfeit, dat men bij alle werktuigen steeds aan afgelegde weg verliest, wat men aan kracht wint. Hijst men b.v. met een zes-schijfstakel (→takel) een last van 60 kgf omhoog, dan volstaat hiervoor (bij verwaarlozing van de wrijving) een kracht van 10 kgf; er is dus winst van kracht. Evenwel moet men, om de last 1 m op te trekken, het touw, waarop de genoemde kracht van 10 kgf werkt, over een afstand van 6 m inpalmen, zodat er verlies aan weg is, en wel in gelijke mate als de winst aan kracht bedroeg. Men doet dezelfde ervaring op bij alle denkbare werktuigen (hefbomen, katrollen). Dit leidt als vanzelf tot het begrip arbeid: arbeid = kracht x weg, daar dit produkt bij genoemde werktuigen constant is. De gulden regel is een bijzonder geval van de wet van →behoud van energie.