Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

Grosseteste

betekenis & definitie

Robert, Engels filosoof, theoloog en astronoom, *1168 of 1175 Stradbrook (Suffolk), †9. 10.1253 Buckden. Grosseteste studeerde in Lincoln, Oxford en Parijs.

In 1214 werd hij hoogleraar en kanselier van de universiteit, in 1229 lector aan het groot-seminarie van de franciscanen te Oxford. In 1235 werd hij bisschop van Lincoln. Grosseteste was een veelzijdig geleerde, vertrouwd met de Arabische wijsheid van →Avicenna, met de joodse wijsheid van →Ibn Gabirol en met het Griekse denken door de pas ontdekte werken van Aristoteles, waarvan hij er enkele van commentaar voorzag en als eerste de Ethica vertaalde. Hij was de eerste Engelse filosoof die Aristoteles assimileerde en transformeerde: diens analytische methode ontwikkelde hij tot een methodologie voor de empirische wetenschappen. Daarmee verbond hij een neoplatoonse licht-metafysica, waarbij hij het licht beschouwde als de eerste door God geschapen fysische substantie, bestemd om vorm te geven aan de vormloze materie. Grosseteste bevorderde de natuurwetenschappen, waarvoor hij naast de wiskunde de optica als basis beschouwde.

Hij wijdde zich ook aan astrologie en astronomie. Hij ontwikkelde een theorie van de kometen, gaf een verklaring voor het ontstaan van de sferen en werkte een correctie van de Juliaanse kalender uit, die in 1582 benut zou worden bij de Gregoriaanse tijdrekening. Grosseteste heeft grote invloed gehad op R.Bacon, →Albertus Magnus en J.Duns Scotus. Als bisschop ijverde hij tenslotte voor de zuivering van het kloosterwezen en van de kerk (o.a. op het Concilie van Lyon in 1245). Werken: filosofie: De luce seu de inchoatione formarum, De motu corporali et luce, Hexameron, commentaren op Aristoteles; astronomie: De generatione stellarum, De impressionibus elementorum, De fluxu et refluxu maris, De sphaera. Uitgaven: Die philosophischen Werke des R. Grossetestes, Bischof von Lincoln, door D.L.Baur (1912);Roberti Grosseteste commentarius in VIII libros Physicorum Aristotelis, door R.C.Dales (1963).LITT. D.L.Baur, Die Philosophie des R.Grosseteste (1917); A.C.Crombie, R.Grosseteste and the origins of experimental science (1953); D.A.Callus, R.Grosseteste, scholar and bishop (1955).

< >