Joseph Arthur, graaf de, Frans diplomaat en schrijver, *14.7.1816 Ville d’Avray (bij Parijs), ♱13.10.1882 Turijn. Vanaf 1849 verbleef De Gobineau als diplomaat o.a. inPerzië, Griekenland en Zweden.
Hij schreef een aantal romans en enkele historische studies. De Gobineau is vooral bekend geworden om zijn invloedrijke werk Essai sur l’inégalité des races humaines (2 dln. 1853-55). Hierin verheerlijkte hij de superioriteit en de heerschappij van de zgn. Arische mens, die het meest raszuiver zou zijn blijven bestaan in de blonde Germaan. In 1890 stichtte de Freiburgse hoogleraar Ludwig Schemann een vereniging van gobinisten, die de theorieën van De Gobineau evenwel geweld aandeden. In Frankrijk had De Gobineau veel minder invloed dan in Duitsland, waar zijn werk werd gebruikt als bewijsmateriaal voor de rassentheorie van de nationaal-socialisten.
De Gobineau is tevens de grondlegger van de ➝antroposociologie. Hij beïnvloedde o.a. F.Nietzsche, R.Wagner, A.SorelenH. S.Chamberlain. Zijn litteraire bekendheid heeft zich gehandhaafd. Werken: romans: Temove (1847; heruitg. 1921), Souvenirs de voyage (1872; met de novelle Akrivie Phrangepoulo); historiografie: Histoire des Perses d’après les auteurs orientaux, grecs et latins (1869), La renaissance (1877),Histoire d’Ottar Jarl et sa descendance (1879). litt.
A.Rowbotham, The literary works of count Gobineau (1929); R.Brummer, La philosophie des races de Gobineau et sa portée actuelle (1937); J. Boissel, Gobineau (1967); J.Buenzod, Laformation de la pensée de Gobineau et l’Essai sur l’inégalité des races humaines (1967).
