Engels geestelijke en kroniekschrijver, *ca. 1100 Monmouth, ♱ll55Llandaff. Geoffrey of Monmouth werd in 1151 bisschop van Saint Asaph (Wales).
Hij is vooral bekend om zijn Historia regum Britanniae (1147), volgens zijn eigen zeggen een Latijnse vertaling van een zeer oud boek in de volkstaal (de Historia is echter duidelijk gebaseerd op veel meer bronnen dan alleen de Keltische traditie, o.m. Gildas, Nennius en Beda). De Historia behandelt de vroegste geschiedenis van Engeland, o.m. de strijd van de Kelten tegen de Saksische invallers. Teruggaande op Oudkeltische bronnen als Culhweh en Olwen heeft Geoffrey of Monmouth als eerste de sage van de volksheld Arthur verzameld en omgevormd tot het voorbeeld van de ideale middeleeuwse ridder (zonder de Graalsage). Ook van de Merlijnsage is hij de eerste grote verspreider geweest. De Historia heeft eeuwenlang groot succes gehad en werkte inspirerend op o.a.
Shakespeare (King Lear), Milton, Spencer, Malory, Tennyson. Uitgave: door A.Griscom (1929).litt. H.Pahler, Strukturuntersuchungen zur ‘Historia regum Britanniae’ (1957).
