eigenlijk: Christian Emil Marie Küpper, Ned. schilder en architect, *30.8.1883 Utrecht, ♱7.3.1931 Davos. Van Doesburg begon zijn loopbaan als kunstcriticus en autodidactisch schilder.
Hij behoorde tot de Stijlgroep en was een van de medeoprichters van het tijdschrift De Hij kwam tot nauwe samenwerking met de architecten J.J.P.Oud en Jan Wils. Zij poogden het tweedimensionale van de schilderkunst als driedimensionale ruimtekunst in de architectuur over te brengen. Van Doesburg was een vurig propagandist van een ‘radicale vernieuwing der kunst’; hij verkondigde de nieuwe gedachten in geschriften en lezingen, ook in het buitenland. Zijn eerste architectonische werk was, in samenwerking met Oud, een hal in een landhuis dat Oud in Noordwijkerhout gebouwd had. Hierbij bedoelde hij met schilderkunstige middelen de architectuur te ondersteunen, waarbij slechts primaire kleuren werden toegepast. Zijn schilderijen waren composities met als uitgangspunt de rechte lijn en de rechthoek, sedert 1924 met toevoeging van de diagonaal (‘elementarisme’).
Een conflict met Piet Mondriaan deed hem het land verlaten. Bekend zijn zijn decoraties in samenwerking met Hans en Sophie Arp (zie Arp, Hans) van het café l’Aubette te Straatsburg (1926—28; verwoest in de Tweede Wereldoorlog). Hij schreef ook dadaïstische poëzie onder de naam I.K.Bonset.
Werken: De maskers af (1911), De nieuwe beweging in de schilderkunst (1917), Grundbegriffe der neuen Gestaltung (1925). Uitgave: door K.Schippers, Nieuwe woordbeeldingen; de gedichten van T. van Doesburg (1975).
LITT. H.L.C.Jaffé, De Stijl (1956); cat. tent. T.van Doesburg, Sted. van Abbemuseum, Eindhoven (1968-69); J.Baljeu, T.van Doesburg (1974).
